راهنمای جامع کاشت بذر خیار رویال (Cucumis sativus ‘Royal F1’)

خیار رویال (Royal F1) یک واریته محبوب از خیار (Cucumis sativus) است که به دلیل ویژگی‌های مطلوب خود مانند زودرس بودن، پربار بودن، و مقاومت بالا به بیماری‌ها شهرت دارد. این واریته معمولاً میوه‌هایی استوانه‌ای شکل، به رنگ سبز روشن، با پوست کمی زگیل‌دار و گوشتی ترد و بدون تلخی تولید می‌کند. خیار رویال هم برای مصرف تازه در سالادها و هم برای تهیه‌ی ترشی بسیار مناسب است. این واریته می‌تواند هم به صورت رونده (روی زمین) و هم با استفاده از داربست کشت شود.

آشنایی با بذر خیار رویال

• اسم بذر: خیار رویال (Royal F1 Cucumber)
• نام علمی: Cucumis sativus (‘Royal F1’ یک هیبرید است)
• یک معرفی کوتاه و کاربردی: خیار رویال یک رقم هیبرید F1 است که به سرعت رشد کرده و میوه‌هایی با کیفیت عالی تولید می‌کند. میوه‌های آن سبز روشن، ترد، آبدار و فاقد تلخی هستند و برای نگهداری طولانی‌مدت (مانند ترشی) نیز مناسب‌اند. این واریته مقاومت بالایی به بیماری‌های رایج خیار مانند سفیدک پودری، لکه برگی و ویروس موزاییک خیار دارد. می‌توان آن را در فضای باز یا زیر پوشش‌های پلاستیکی (گلخانه) کشت کرد.
• آیا یک‌ساله است یا چندساله؟: یکساله.
• کاربردش چیه؟: خوراکی (میوه برای مصرف تازه در سالاد، سبزی‌خوردن، و به ویژه برای تهیه‌ی ترشی).

روش کاشت

• چه خاکی لازم داره؟
  • بهترین نوع خاک: خیار رویال به خاکی حاصلخیز، با زهکشی عالی، غنی از مواد آلی و کمی اسیدی تا خنثی نیاز دارد. خاک‌های لومی شنی با pH بین ۶.۰ تا ۷.۰ برای آن ایده‌آل هستند. زهکشی خوب برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه بسیار مهم است.
  • آیا به کود اولیه نیاز داره؟ بله، اضافه کردن مقادیر زیادی کمپوست یا کود حیوانی کاملاً پوسیده به خاک قبل از کاشت، به تامین مواد مغذی مورد نیاز این گیاه پرمحصول کمک می‌کند.
  • چقدر باید بذر رو زیر خاک کرد؟ بذرها را در عمق ۲ تا ۳ سانتی‌متری خاک بکارید. خیساندن بذرها در آب به مدت ۲۴ ساعت قبل از کاشت می‌تواند به جوانه‌زنی سریع‌تر کمک کند.
• کی بکاریمش؟
  • بهترین زمان کاشت:
    • اوایل بهار (به‌صورت نشا در محیط داخلی): حدود ۳ تا ۴ هفته قبل از آخرین یخبندان مورد انتظار در بهار. خیار گیاه فصل گرم است و به سرما حساس است. در هارلم، هلند، بهترین زمان برای شروع نشا در داخل منزل، از اواخر فروردین تا اواسط اردیبهشت (اواخر آپریل تا اواسط می) است. این روش به گیاهان کمک می‌کند تا قبل از انتقال به فضای باز، به اندازه کافی قوی شوند.
    • کاشت مستقیم در باغچه: پس از رفع کامل خطر یخبندان و زمانی که دمای خاک به طور مداوم بالای ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی‌گراد رسید و شب‌ها نیز خنکای شدید وجود نداشت. در هارلم، هلند، این زمان معمولاً از اواخر اردیبهشت تا اواسط خرداد (اواخر می تا اواسط ژوئن) است.
  • چه دمایی برای جوانه‌زدنش خوبه؟ بین ۲۰ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد. دمای ایده‌آل برای جوانه‌زنی حدود ۲۲ تا ۲۸ درجه سانتی‌گراد است.
• چطوری بکاریمش؟
  • مستقیم توی باغچه یا اول توی گلدون کوچیک (نشا)؟ هر دو روش امکان‌پذیر است. کاشت مستقیم در محل دائمی می‌تواند به دلیل حساسیت ریشه خیار به جابجایی ارجحیت داشته باشد، اما نشا کردن به شما امکان می‌دهد زودتر شروع کنید و کنترل بیشتری بر محیط اولیه داشته باشید.
    • کاشت مستقیم: بذرها را در “تپه‌های” کوچک (با قطر حدود ۳۰ سانتی‌متر) که از خاک غنی شده تشکیل شده‌اند، بکارید. در هر تپه، ۲ تا ۳ بذر بکارید و پس از جوانه‌زدن و قوی شدن نشاها، ۱ تا ۲ نشای قوی‌تر را نگه دارید. فاصله بین تپه‌ها را ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متر در نظر بگیرید. اگر به صورت ردیفی می‌کارید، فاصله بین هر بوته در ردیف را ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر و فاصله بین ردیف‌ها را ۱.۵ تا ۲ متر در نظر بگیرید.
    • نشا کردن: بذرها را در گلدان‌های کوچک زیست‌تخریب‌پذیر (مانند گلدان‌های پیت یا سلول‌های بزرگ نشا) بکارید تا آسیب به ریشه هنگام انتقال به حداقل برسد. پس از اینکه نشاها به اندازه کافی بزرگ شدند (حدود ۱۰-۱۵ سانتی‌متر ارتفاع و ۲-۳ برگ واقعی) و خطر یخبندان برطرف شد، آن‌ها را به زمین اصلی منتقل کنید. قبل از انتقال، گیاهچه‌ها را برای حدود ۷ تا ۱۰ روز به تدریج با محیط بیرون عادت دهید (هاردنینگ).
  • آیا برای جوانه‌زدنش نور میخواد یا تاریکی؟ بذرهای خیار برای جوانه‌زنی به نور خاصی نیاز ندارند، پس پس از کاشت، روی بذرها را با خاک بپوشانید.
• مراقبت‌های اولیش چیه؟
  • چقدر و چطوری آبش بدیم بعد از کاشت؟ بعد از کاشت، خاک را کاملاً آبیاری کنید و تا زمان جوانه‌زدن، خاک را همیشه مرطوب نگه دارید، اما نه خیس و غرقاب.
  • چند روز طول میکشه تا جوانه بزنه؟ حدود ۳ تا ۷ روز.

مراقبت‌های بعد از جوانه زدن و استقرار

• چقدر آب میخواد؟ زیاد. خیار به آبیاری منظم و فراوان نیاز دارد، به‌ویژه در طول دوره‌های گلدهی و میوه‌دهی. خاک باید همواره مرطوب باشد، اما هرگز غرقاب نشود. خشکی خاک می‌تواند باعث تلخ شدن میوه‌ها، بدشکل شدن آن‌ها و کاهش محصول شود. آبیاری را صبح زود انجام دهید تا برگ‌ها فرصت خشک شدن داشته باشند.
• چقدر نور میخواد؟ آفتاب کامل. خیار برای بهترین رشد و تولید میوه، نیاز به آفتاب کامل و مستقیم (حداقل ۶ تا ۸ ساعت نور مستقیم خورشید در روز) دارد.
• چه دمایی براش مناسبه؟ خیار گیاه فصل گرم است و بهترین رشد را در دمای بین ۲۱ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد دارد. دماهای زیر ۱۵ درجه و بالای ۳۵ درجه سانتی‌گراد می‌توانند به رشد و تولید میوه آسیب بزنند.
• کود لازم داره؟ بله. خیار گیاهی پرمصرف است. پس از استقرار و شروع رشد فعال، می‌توانید هر ۲ تا ۴ هفته یک بار از یک کود متعادل یا کود غنی از فسفر و پتاسیم (برای تشویق گلدهی و میوه‌دهی) استفاده کنید.
• هرس کردن میخواد؟ بله. استفاده از داربست، قیم یا فنس برای حمایت از گیاه و میوه‌ها توصیه می‌شود، زیرا این واریته می‌تواند رونده باشد. این کار باعث بهبود تهویه، کاهش بیماری‌ها و سهولت برداشت می‌شود. همچنین، می‌توانید شاخه‌های فرعی و برگ‌های پیر یا بیمار را هرس کنید تا انرژی گیاه روی تولید میوه متمرکز شود.
• آفات و بیماری‌های رایجش چیه؟ خیار رویال به طور کلی مقاومت خوبی در برابر بیماری‌ها دارد. با این حال، ممکن است دچار آفاتی مانند شته، سوسک خیار، کنه‌های تار عنکبوتی، و گاهی بیماری‌های قارچی مانند سفیدک پودری یا سفیدک دروغین (در صورت شرایط نامناسب) شود. بازرسی منظم، تهویه خوب، تناوب زراعی و رعایت بهداشت باغچه به پیشگیری از این مشکلات کمک می‌کند.

برداشت

• کی آماده برداشت میشه؟ خیار رویال معمولاً از حدود ۵۵ تا ۷۰ روز پس از کاشت بذر (بسته به شرایط رشد)، آماده برداشت می‌شود. این واریته به عنوان “زودرس” شناخته می‌شود.
• نشانه‌های آماده شدن برای برداشت: زمانی که میوه‌ها به اندازه کامل و مناسب واریته خود (معمولاً حدود ۱۵ تا ۲۵ سانتی‌متر طول) رسیده‌اند، رنگ آن‌ها سبز تیره و یکنواخت است و سفت هستند. میوه‌های بیش از حد بزرگ ممکن است تلخ یا دانه دار شوند و کیفیت ترشی آن‌ها کاهش یابد.
• چطوری برداشتش کنیم؟
  • با استفاده از یک چاقوی تیز یا قیچی باغبانی، میوه را همراه با حدود ۲.۵ سانتی‌متر از ساقه بالای آن، از گیاه قطع کنید. جدا کردن میوه با دست می‌تواند به ساقه گیاه آسیب برساند.
  • برداشت منظم (هر روز یا یک روز در میان، به ویژه در اوج فصل برداشت) بسیار مهم است و باعث تشویق گیاه به تولید بیشتر میوه می‌شود.
• بعد از برداشت چطوری نگهش داریم؟
  • خیار را می‌توان در یخچال (در قسمت سبزیجات) به مدت حدود یک هفته نگهداری کرد. آن را نشویید تا ماندگاری بیشتری داشته باشد.
  • می‌توانید خیارها را برای تهیه ترشی، سالاد یا مصرف تازه استفاده کنید.